Sık Kullanılan Terimler

Abdest, ahiret, beytullah, bid’at, caiz, cami, cennet, cehennem, ezan, farz, ihlas, ibadet, niyet, vacib, sünnet, helal, mübah, mekruh, haram, mahşer, münafık, günah,la ilahe illallah, Elhamdülillah, hicret, takva, vahiy, tevekkül, tefekkür gibi dini terimler yeni Müslüman olmuş kişilerin sıklıkla duyduğu şeylerdir. Bu terimlerin anlamlarını kısaca açıklayalım.

Abdest: Namaz ve Kuran-ı Kerim okuma gibi birçok ibadetin yerine getirilebilmesi için insanların vücudunun bazı bölümlerinin su ile temizliğini yapması anlamına gelmektedir.

Ahiret: Kıyametin kopmasıyla birlikte bütün canlıların sonsuza kadar yaşayacağı cehennem ve cennet hayatı anlamına gelmektedir.

Beytullah: Her Müslümanın namaz kılarken ve bazı ibadetleri yaparken yöneldikleri Kabe’nin diğer adına verilen isimdir.

Bid’at: Dine dahil olmayan ama dindenmiş gibi algılanan tüm şeylere denilmektedir.

Caiz: Yapılması dinen yasak olmayan şeylere denilmektedir.

Cami: Müslümanların toplu ya da tek başlarına ibadetlerini yerine getirdiği kutsal mekana denilmektedir.

Cennet: Müslümanların hayatları boyunca yaptıkları ibadetleri ve Allah’a ettikleri kullukları sayesinde sonsuza kadar en güzel şekilde yaşayacağı mükafat yerine denilmektedir.

Cehennem: Müslümanların hayatları boyunca Allah’ın emirlerine karşı gelmesi ve ibadetlerini yapmaması halinde sonsuza kadar cezalandırılacağı yerdir.

Ezan: Tüm İslam alemine namaz vakitlerinin geldiğini haber veren sözleri Allah tarafından belirlenmiş özel sözlerden oluşan dini davete verilen isimdir.

Farz: İslam aleminde dinen yapılması uygun olan ve kesin olarak dinen istenen şeylere verilen isimdir.

Haram: Haram, Allahü teâlânın, Kur’an-ı Kerimde, “yapmayınız” diye açıkça yasak ettiği şeylerdir.

Helal: Helal, dinin kurallarına aykırı olmayan, dince yasaklanmamış olan şeylerdir. Dinen yapılması veya yenip içilmesi yasaklanmayan, serbest bırakılan şeyler helaldir.
“Allah’ın size rızık olarak verdiklerinden helal, iyi ve temiz olarak yiyin ve kendisine inanmakta olduğunuz Allah’a karşı gelmekten sakının.” (Maide Suresi, 88. ayet)

Mekruh: Mekruh, Haram kadar kesin olmamakla beraber, islamda yapılmaması istenen, hoş görülmeyen, beğenilmeyen şeye mekruh denir. Dinimizce yasaklanmamış olsa da yapılmaması istenen şeylerdir.

Günah: Dinimizin yapılmamasını isteyip de yapılan davranışlar veya yapılmasını isteyip de yapılmayan davranışlardır.

Mübah: Mübah, yapılması veya yapılmaması dini yönden hiçbir sakıncası bulunmayan, mükellefin yapıp yapmamakta tamamen serbest olduğu eylemlerdir.
Mübah olan eylemlerin ne yapılmasında sevab vardır, ne de yapılmamasında günah vardır.
La İlahe İllallah: Dinimizde Allah’tan başka ilah olmadığını oluşturan Kelime i Tevhid cümlesidir “la ilahe illallah”. İslam inancının temel esasıdır. Allahtan başka ilah olmadığını kabul etmektir.
Elhamdülillah: Elhamdülillah kelimesinin anlamı kısaca “Allah’a şükür” demektir. Daha geniş olarak bakılacak olursa, “Allah’a hamdolsun”, “şükürler olsun”, “şükür Allah’adır” gibi Allah’a övgü içeren sözdür.
Hicret : Hicret arapça kökenli bir kelimedir ve kelime anlamı olarak “göç, ayrılmak, bir yerden başka yere gitmek” demektir. Ama hicret genellikle dini bir terim olarak kullanılır.

Hicret; Peygamber Efendimiz’in (sav) 622 yılında Mekke’den Medine’ye göç etmesine denir.
Münafık: Münafık, inanmadığı halde kendini inanmış bir olarak gösteren kimsedir. İslam dininde ise münafık demek, Allah’a, Kur’an’a ve Hz. Muhammed’e (sav) inandığını söyleyen, mümin bir kul gibi yaşayan fakat kalpten inanmayan, inkar eden kimselere denir.

Takva: Allah’a itaat ederek azabından sakınmak, O’ndan korkmak, Allah korkusuyla günahlardan korunmak anlamlarına gelir. Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde takva genelde; “Allah’ın emirlerine uyup yasaklarından kaçınarak azabından korunma” anlamında kullanılır.

Vahiy: Vahiy, kelime anlamı olarak konuşmak, ilham etmek, seslenmek, göndermek anlamlarına gelmektedir. Dini bir terim olarakta vahiy demek, Yüce Allah’ın Peygamberlerine iletmek istediği mesajlarını, doğrudan doğruya veya Cebrail vasıtasıyla bildirmesi demektir.

Tevekkül: Birinin kendisini Allah’a teslim etmesi, işlerinde ve rızkında Allah’ı bilip O’na güvenmesi, kendi üzerine düşeni yaptıktan sonra işin sonucunu Allah’a bırakması.

Tefekkür: İslam dininde kainatı, günahlarını, varlıkları, doğayı ve kendini düşünmek Allah’ın yarattığı eşsiz şeylerden ders çıkarmak ve ibret almak demektir.
Tefekkür etmek aslında insanların aklının kavrayamadığı ilahî sır ve hikmetler karşısında şaşırmasıdır. Örneğin bir tohumun büyüyerek meyve vermesi veya kocaman bir ağaç olması, güneş, ay ve evrenin azametleri, doğanın bir yerinden buz gibi su fışkırırken bir yerinden sıcak lavlar fışkırması gibi hikmetler hep Allah’ın yarattığı ve biz insanlarında şaşırıp kaldığı durumlardır. İşte bu durumları tefekkür etmek suretiyle ibadete çevirmeliyiz. Zira Tefekkür, iman anahtarlarından biridir.